Onderscheiden, het woordenboek geeft er verschillende betekenissen aan: verschillend, verschil maken tussen, uitblinken, zich kenmerken door. Onderscheiden, het woord zegt het eigenlijk al: degene die een onderscheiding krijgt heeft zich op de een of andere manier onderscheiden van de rest, heeft zich dusdanig opvallend gedragen dat men hierbij stil wil staan.
Binnen de Lónse carnaval waren er al in de beginjaren onderscheidingen, waarvan de eerste twee al in 1956 werden uitgereikt. Dit waren de Orde van de Kleffen en de Huisorde van de Zandhaas. Zo kwamen wij de eerste oorkonde tegen behorende bij de onderscheiding van de Heer Gerardus Petrus Baltussen.
Citaat: Het heeft ons behaagd toe te laten en op te nemen in de hoge en illustere Orde van de Kleffen in de rang van Groot-Officier: De Heer Gerardus Petrus Baltussen te Overloon, wegens de grote en onmiskenbare verdiensten welk hij heeft voor de kerkelijke en wereldlijke Gemeenschap Overloon. Gesproten uit de vreemde, kwam hij zich in het toenmaals nog onbekende Overloon vestigen en toonde al spoedig begrip te hebben voor ziel en mentaliteit van de Overloonse mens. Begiftigd met meer dan gewone hoedanigheden, waaronder die der onkreukbaarheid met name genoemd mag worden en wars van elk klassenonderscheid, stelde hij zich in dienst van het algemeen belang en dient hij thans onze belangen als wethouder der Gemeente.
Volgens onze gegevens werd de Orde van de Kleffen slechts tweemaal uitgereikt.
Er zijn echter verschillende mensen in het bezit van de Huisorde van de Zandhaas. Een eenduidig criterium voor het krijgen van deze onderscheiding was er niet.
Zo is hij zowel uitgereikt aan mensen die een eenmalig optreden tijdens het Lónse carnavalsfeest hebben verzorgd, zoals Heintje Davids, als aan mensen die door hun jarenlange inzet voor de carnaval hun sporen verdiend hebben. Later zien we dat evenals de Orde van de Kleffen, de Huisorde van de Zandhaas veel begint te lijken op de huidige Huibuuk van ’t Jaor. Ook kent men in die tijd nog de Orde van de Huibuuke, waarvan voor het eerst in 1958 sprake is.
Navraag bij een van de eerste bestuursleden leert ons dat over het toekennen van deze drie onderscheidingen – in tegenstelling tot tegenwoordig – niet echt heel lang werd nagedacht. Wanneer de onderscheidingen ter sprake kwamen besliste het dagelijks bestuur dat bepaalde mensen eigenlijk een medaille moesten krijgen en Harrie van Daal zorgde voor de verdere afwerking die met veel cachet omkleed werd.
Zo hoorde er altijd een officiële oorkonde en vanzelfsprekend een medaille bij. De oorkonde werd meestal op carnavalszondag door Harrie van Daal op het gemeentehuis getypt en was vaak nog nat bij de uitreiking. De oorkonde zelf was voorzien van een lakstempel, waar, bij gebrek aan een echte stempel, een gulden in de lak was gedrukt, zodat er toch een leeuw op stond. De medaille was elk jaar verschillend. Dit was afhankelijk van datgene wat op dat moment te krijgen was. Wel kwamen de kleuren van de Lónse carnaval, groen, geel en rood, terug op het eremetaal en in het lintje.
In de jaren zeventig verdwijnen de Orde van de Kleffen, de Huisorde van de Zandhaas en de Orde van de Huibuuke en eigenlijk überhaupt het geven van onderscheidingen. Na enkele jaren, om precies te zijn in 1975, wordt dit gebruik in ere hersteld. De eerste Huibuuk van ’t Jaor wordt bij het 22-jarig jubileum van de Lónse carnaval door Prins Theo II (Theo Hofmans) bekend gemaakt. De naam van deze onderscheiding is afgeleid van een schertsartikel uit een van de eerste Huiwages waarin een denkbeeldige Huibuuk beschreven werd. De Huibuuk van ’t Jaor is eigenlijk het beste te omschrijven als een plaatselijke Koninklijke onderscheiding. Bij de onderscheiding behoort een beeldje en een oorkonde. Deze wordt toegekend aan die mensen die zich op een onopvallende manier verdienstelijk hebben gemaakt op sociaal, maatschappelijk en cultureel gebied. Men ging er vanuit dat opvallende figuren vanzelf op een andere manier een onderscheiding kregen.
Tijdens het 25-jarig jubileum doet voor het eerst de Heerboer van de Huiakker zijn intrede. In tegenstelling tot de Huibuuk van ’t Jaor wordt de Heerboer van de Huiakker niet jaarlijks toegekend. Deze onderscheiding is voorbehouden aan mensen die zich ten minste 25 jaar op zéér verdienstelijke wijze hebben ingezet voor de Lónse carnaval en geeft recht op levenslange vrije entree bij carnavalsactiviteiten. Daarnaast is er nog de verdienstenplak, die verscheidene malen uitgereikt is aan mensen die zich – de naam zegt het al – verdienstelijk hebben gemaakt binnen de Lónse carnaval.
En tot slot de pennie van Tenny. Deze onderscheiding werd namens Tenny Willems zelf (hij betaalde hem ook zelf) uitgereikt aan dat Raadslid dat een voorbeeld was voor de Raad in o.a. kleding en gedrag. Deze onderscheiding wordt ook nu nog regelmatig uitgereikt. Tijdens de jubileumfeesten in 2009 werd voor de pennie - die tot dan elk jaar verschillend was - een uniform ontwerp gepresenteerd. Het eerste exemplaar, in brons, werd aangeboden aan mevr. Willems-Stappers, de weduwe van Tenny.
Een onderscheiding voor sommige mensen een eer, voor andere iets “wa nie haj gehoeve” blijft een teken van waardering en iets om bij stil te staan.
Kijk op de volgende pagina voor een overzicht van de uitgereikte onderscheidingen in de loop der jaren.